Hallo Patrick,
Op Barfplaats gaan wij uit van een rauwe verse voeding. Om dat zelf samen te stellen heb ik ooit deze tekst geschreven:
BARF voor honden met nierproblemen:
Bij nierdieten raadt men een laag fosforgehalte in de voeding aan. Maar, men raadt ook vaak een laag eiwitgehalte aan. Toch vind ik dat geen juiste benadering. Niet de hoeveelheid eiwit vind ik belangrijk. De kwaliteit van het eiwit is belangrijk. En voor een hond is er maar 1 geschikt eiwit: rauw/vers vlees. Maar goed, omdat eiwit ook veel fosfor bevat wordt er aangeraden toch de hoeveelheid eiwit te beperken. Hoeveel het beperkt moet worden, schijnt weer af te hangen van hoe ernstig de nierproblemen zijn.
Goed, ik zou zelf gaan samenstellen. Want je kunt het dieet exact aanpassen aan dat van een nierpatient. Je weet exact wat je geeft en in welke hoeveelheden. En dat is bij nierproblemen dus wel zo prettig. Aangezien je dan ook fosfor kunt beperken en eiwit in bepaalde zin kunt beperken.
Wat ik zou geven: 20% tot maximaal 30% rauwe vleesbotten van gevogelte. Geef geen botten van grote dieren zoals geit en lam en kalf, want die bevatten teveel fosfor. Begin dus met kippennekken en eendennekken en dit kun je dan uitbreiden naar eendkarkas, kipkarkas, parelhoenkarkas, konijnkarkas, etc. Nekken zijn rijk aan fosfor dus blijf deze niet voeren. Mocht je hond al aan vleesbot gewend zijn, geef dan geen nekken maar ga karkassen voeren.
Ik zou een verhoogde hoeveelheid groentes en fruit geven. Zo'n 20% à 25%. Omdat het laag in fosfor is en ook waterrijk is. Biologische groentes bevat minder fosfor dan niet-biologische groente. Je kunt een hond met nierproblemen ook heel goed gekookte zoete aardappel en pompoen geven, dat bevat wat meer calorieen dan andere groentes en omdat honden hun energie halen uit vetten, eiwitten en koolhydraten en je minder eiwit voert, kan het goed zijn om wat koolhydraatrijke groentes te voeren.
Verder zou ik er lekker wat vet aan toe voegen in de vorm van schapenvet + olijfolie, bio extra vergine kokosolie en visolie. En geef zeer beslist wel visolie voor de omega 3 vetzuren! Visolie is essentieel bij nierproblemen! Vetten bevatten sowieso weinig fosfor. Weer niet teveel vet: anders gaat je hond aan de dunne. Of krijgt je hond een alvleesklierontsteking (naar het schijnt zijn honden met nierproblemen hier extra gevoelig voor).
Ander plantaardig vet (zonnebloemolie en maiskiemolie enzo): niet geven! Omega 6 vetzuur mag je hond niet hebben!
Verder zou ik spiervlees geven. Rund, paard, lam, eend, kalkoen, geit, etc. Je kunt een beetje zuivel in de vorm van yoghurt geven (Geen kaas! Dat bevat echt veel te veel fosfor) en af en toe een rauw eitje. Eierdooiers bevatten veel fosfor, dus eigenlijk zou je dat niet meer moeten geven aan honden met ernstig nierfalen.
En als laatste zou ik 5% orgaanvlees geven. Veel minder dan normaal, maar dat komt omdat orgaanvlees rijk is aan fosfor. Geef orgaanvlees als hart en lever en geef geen nier, nier bevat teveel zout. Pens bevat minder fosfor dus ik zou lekker wat pens geven. Je mag dus best 5% hart en lever geven en dan ongeveer 20% pens.
Dus, 20% vleesbot, 20% groentes en fruit, 20% pens, 5% andere organen zoals hart en lever, 5% vetten, 15% à 30% spiervlees of 15% spiervlees en 15% koolhydraten.
Koolhydraten zijn een energie leverancier. Doordat je minder eiwit voert (om het fosforgehalte te verlagen), krijgt je hond iets minder calorieen binnen. Dit vang je op door vet. Maar je kunt ook niet oneindig vet toe blijven voegen. Dus koolhydraat kan in geval van nierproblemen een waardevolle aanvulling zijn. Voer pasta, witte rijst, pompoen, bataat. En geen havermout of zilvervliesrijst, dat is te rijk aan fosfor.
Geef geen zeewier/kelp: dat bevat teveel zout!
Ter ondersteuning zou ik zelf Solidago geven. Dit is een fytotherapeutisch middel dat de nieren helpt bij verhogen van de urine-uitscheiding. Je kunt dit gewoon bij de drogist kopen.
Van:
http://www.dogaware.com/health/kidney.html. Vrij vertaald door Lizzy.
Gebaseerd op alle studies die er de afgelopen 10 jaar gedaan zijn (ook door brok fabrikanten!), is het pas nodig om een eiwit beperkt dieet te geven wanneer je hond uremie heeft - dat wil zeggen: een verhoogd ureum gehalte in het bloed heeft. En wanneer het BUN/UREA gehalte is het bloed hoger is dan 80 mg/dL (of 28.6 mmol/L) en wanneer het creatinine hoger is dan 4,0 mg/dL (oftewel hoger dan 354 umol/L) en wanneer de hond symptomen heeft zoals overgeven, misselijkheid, geen honger heeft, zweren op de huid, slaperig is (wat veroorzaakt wordt door een verhoogde stikstof in het bloed), ga je eiwitten beperken.
Door het verlagen van het eiwitpercentage in de voeding kun je helaas het leven van de hond niet verlengen, maar het helpt de hond zich minder ziek te voelen. Onderhuids vocht inspuiten helpt in deze gevallen ook (bij een verhoogd stikstof gehalte in het bloed en wanneer de hond dus misselijk is, etc).
Wanneer je hond dus geen verhoogd ureum gehalte in het bloed heeft (volgens de waardes die Mary opgeeft), dan is het een goed idee om gemiddeld eiwitten te voeren van een zeer hoge kwaliteit. En het is dus geen goed idee om een dieet te voeren met een verlaagd eiwitgehalte.
Eieren hebben de hoogste kwaliteit eiwitten maar de eierdooier bevat weer veel fosfor, gevolgd door rauw vlees, gevolgd door licht gekookt vlees, gevolgd door goed doorgekookt vlees. En de slechtste kwaliteit eiwit komt van bewerkt vlees zoals je in commercieel hondenvoer vindt en van graan.
Wanneer je een dieet wilt samenstellen voor een hond met nierfalen, voer je dus gemiddeld tot veel vet, gemiddeld eiwit van hoge kwaliteit, weinig fosfor en koolhydraten.
In het algemeen kun je zeggen dat dierlijke eiwitten van hogere kwaliteit zijn dan eiwitten van plantaardige oorsprong.
Hier wat richtlijnen:
Voer gemiddeld tot veel vet. Vet levert veel calorieën en weinig fosfor dus het kan gebruikt worden om het aantal calorieën te verhogen, zonder dat het fosfor gehalte verhoogt wordt. In tegenstelling tot mensen hebben honden geen problemen met cholesterol. Teveel vet kan natuurlijk wel weer problematisch zijn voor honden. Als je hond te zwaar is of weinig beweging krijgt, heeft het niet veel calorieën nodig en kun je dus een gemiddelde hoeveelheid vet voeren. Wanneer je hond actief is en veel calorieën nodig heeft, kun je dus meer vet geven zodat het calorieën gehalte verhoogd wordt zonder dat je meer fosfor voert. Teveel vet kan leiden tot diarree en honden die gevoelig zijn voor alvleesklierontstekingen moet je niet teveel vet geven. Het is wel belangrijk dat je de hoeveelheid vet langzaam verhoogt. Daarmee voorkom je dus diarree en mogelijk alvleesklierontstekingen. Wanneer je signalen ziet van problemen (zoals dat je hond zich na het eten niet lekker voelt of overgeeft of diarree krijgt): dat is een signaal om de hoeveelheid vet te verminderen.
Voedingsmiddelen die veel vet bevatten:
* Vet vlees.
* Volle yoghurt, volle kwark, volle huttekase, ricotta kaas. Maar, aangezien deze voedingsmiddelen weer veel fosfor bevatten, moet je deze in niet te grote hoeveelheden voeren. Maar, neem in ieder geval de vetste versies van zuivel.
* Eierdooiers bevatten veel vet maar ook veel fosfor dus voer ze niet teveel.
* Vet kan ook toegevoegd worden in de vorm van spekvet, kippenvet, boter of ghee.
* Plantaardige vetten zoals zonnebloemolie, maiskiemolie moet je niet toevoegen, ze bevatten teveel omega 6 vetzuren.
* In plaats van slechte plantaardige vetten kun je visolie en olijfolie (ook plantaardig maar bevat nauwelijks omega 6 vetzuren, dus een goed plantaardig vet), kokosolie (wel geurend en bio en de beste die je portemonnee kan betalen) geven. Lijnzaadolie (ook plantaardig maar ook arm aan omega 6 vetzuren) bevat omega 3 vetzuren maar ook veel omega 6 vetzuren en moet je dus niet geven.
Let goed op je hond wanneer je langzaam meer vet aan het dieet van je hond toe voegt!
Aanpassing 22-1-2019: naar het schijnt kunnen honden die gevoelig zijn voor alvleesklierontsteking juist niet tegen de combinatie van koolhydraat en vet. Dit maakt bovenstaande nierdieet een beetje lastig. Mocht je een hond hebben die gevoelig is voor alvleesklierontsteking, kun je dus beide beter in niet te grote hoeveelheden geven of kiezen om koolhydraat of vet van het menu te schrappen.
Voer gemiddeld aan eiwitten: hoeveel eiwit je moet voeren: daar wordt nog steeds over gediscussieerd. Maar, het is dus definitief niet nodig om een laag eiwit dieet te voeren, tenzij je hond een behoorlijk verhoogd ureum gehalte in het bloed heeft (zie boven).
Aanbevolen wordt voor honden met een licht tot gemiddeld verhoogd creatinine gehalte (1.6 tot 4,5 mg/dL of 141 - 398 µmol/8 L) is 2.0 tot 2.2 g/kg lichaamsgewicht wanneer je hoge kwaliteit (met een hoge biologische waarde) voert of ongeveer 1 gram eiwit per pond lichaamsgewicht.
Zo lang je niet teveel fosfor voert en zolang je hond geen sterk verhoogd ureum gehalte in het bloed heeft en geen ernstige proteïnurie heeft (volgens mij is dat ernstig eiwitverlies via de urine?) hoef je je niet druk te maken over teveel eiwit voeren. Je moet wel uitkijken dat je niet te weinig eiwit voert. Het is wel belangrijk dat je de goede kwaliteit eiwitten voert. Eieren hebben de hoogte kwaliteit eiwit maar eidooiers bevatten weer veel fosfor dus geef ongeveer 2 tot 3 eiwitten met 1 eierdooier. Gekookte eiwitten verhogen de biologische waarde. Rauw vlees is een andere bron van hoge kwaliteit eiwitten. Pens is uitstekende voeding voor honden met nierproblemen.
Voer een verlaagt fosfor gehalte:
Minder fosfor voeren lijkt echt goed te zijn voor honden met nierziektes. De NRC richtlijnen schrijven niet meer dan 22.25 mg per kg lichaamsgewicht (dagelijks) voor, voor honden met vergevorderde nierziektes. Voor honden in een vroeg stadium van nierproblemen, de voorgeschreven hoeveelheden fosfor zijn: 60 mg/kg (of 30 mg/per pond). Ergens tussen de 15 - 40 mg/kg (7 tot 18 mg/per pond) is een laag fosfor dieet. In z'n algemeen kun je zeggen dat voedingsmiddelen die hoog in fosfor zijn zijn: botten, vis met graat, zuivel, orgaanvlees en eierdooiers. Dat betekent dus niet dat je deze voedingsmiddelen niet meer mag voeren. Ze zijn een belangrijk component in een gezond dieet. Maar, ze moeten in gemiddelde hoeveelheden gevoerd worden. Let ook op de hoeveelheden fosfor in graan en de groentes die je voert.
* Hond van 10 pond (= 5 kg) : 68-182 mg (tot 282 mg in een vroeg stadium).
* Hond van 25 pond (12.5 kg) : 170 - 455 mg (tot 682 mg in een vroeg stadium).
* Hond van 50 pond (25 kg) : 340 - 900 mg (tot 1364 mg in een vroeg stadium).
* Hond van 75 pond (37,5 kg): 511 - 1364 mg (tot 2045 in een vroeg stadium).
* Hond van 100 pond (50 kg): 680 - 1818 mg (tot 2727 in een vroeg stadium).
Koolhydraten: honden hebben koolhydraten niet nodig. Maar, om het fosfor gehalte in de voeding te verlagen, zul je ongeveer 15% à 50% koolhydraten moeten voeren. In z'n algemeen kun je zeggen dat je calorieën wilt toevoegen zonder het fosfor gehalte te verhogen. Om deze reden kan het zinvol zijn om pasta, zoete aardappel, witte rijst en pompoen te voeren.
Groentes: moeten gepureerd of gekookt worden. Gekookte groenten is mogelijk een beter idee dan het voeren van rauwe groenten omdat koken het fosfor gehalte verlaagd. Selderij, peterselie en paardenbloemblad zijn mogelijk niet geschikt voor honden met nierproblemen, vanwege hun vochtafdrijvende werking. Honden met artritis moet je geen groenten uit de nachtschade familie geven. Koolsoorten zijn goed voor zweren, die je vaak ziet bij nierproblemen.
Groenten en hun fosforgehalte: asperges (56), biet (40), broccoli (66), wortel (44), bloemkool (44), selderij (25), andijvie (28), snijbonen (19-38), groene paprika (19), artisjokken (78), boerenkool (56), peterselie (58), pastinaak (71), doperwten (77-117), pompoen (44), rode kool (42), romain sla (45), butternut pompoen (27), tomaten (24), waterkers (60), courgette (32).
Fruit en hun fosforgehalte: appel (7), avocado (41), banaan (20), meloen (17), cranberries (9), komkommer (20), mango (11), perzik (12), peer (11), ananas (7). Fruit hoef je niet te pureren of te koken. Gekleurde fruitsoorten zoals papaya en mango zijn zeer gezond voor honden met artritis. Banaan en pompoen bevatten veel kalium. Geef geen graperuit en rozijnen.
Granen: Als je granen voert, voer dan de granen die het laagst in fosfor zijn. In z'n algemeen bevat witte rijst minder fosfor dan bruine rijst. Pasta bevat ook weinig fosfor. Havermout is rijk aan fosfor dus dat moet je weer niet voeren.
Honing: is erg gezond en bevat weinig fosfor.
Zout: honden met nierproblemen hebben ook vaak een hoge bloeddruk. Standaard wordt aangeraden om weinig zout te voeren. Het is de vraag of dit een goed idee is. Een echt laag sodium dieet is misschien zelfs schadelijk. Een dieet dat minder dan 0.4 - 0.5 mg/1000 kcal bevat, heeft een schadelijk effect op de nieren. Als je dus het zoutgehalte wilt verlagen, is het belangrijk dit langzaam te doen. Doe je het snel bij honden met nierziekten, kan dit uitdroging en een ernstige verergering met zich meebrengen.
Honden met nierproblemen doen het beter op meerdere kleine maaltijden per dag dan op 1 of 2 grotere maaltijden per dag. Honden met nierproblemen moet je niet laten vasten.
Vleesbotten: de mensen die hun hond een menu voeren dat gebaseerd is op rauwe vleesbotten, kunnen dit blijven voeren maar de hoeveelheid bot moet verlaagt worden wanneer de ziekte erger wordt (en BUN en creatinine verhoogt wordt). Vleesbot bevat veel fosfor en andere mineralen die lastig kunnen zijn voor honden moet nierziekten.
Een hond met nierproblemen heeft altijd toegang tot water nodig.
Indien je hond een verhoogd kaliumgehalte heeft, zul je ook het kaliumgehalte dat je voert moeten beperken. Banaan, pompoen, aardappel, zoete aardappel, peren, sardientjes, kiwi, bietjes, yoghurt, courgette, wortelen, selderij, broccoli bevatten alle een hoog gehalte aan kalium. Houd in je achterhoofd dat een verhoogd kaliumgehalte niet te doen gebruikelijk is bij honden met nierproblemen. Het zou een indicatie kunnen zijn voor de ziekte van Addison.
