IBD bij honden - mijn gedachten op papier
Geplaatst: za 30 jan 2016, 22:19
Hmm, dit wordt een heeeele lange post, maar ja, als je altijd gezonden honden hebt gehad en dan ineens heb je er een met een mogelijk chronische ziekte, dan krijg ik de neiging om er alle van te willen weten. En omdat hier veel mensen zijn die fanatiek bezig zijn me de gezondheid van hun hond, dacht ik, ik gooi mijn gedachten in de groep ... hopend op een vruchtbare discussie... dit is dus een meer algemeen stuk, niet zozeer over mijn eigen hond:
IBD = Inflammatoire darmziekte. Niet een infectie maar een ontstekingsreactie die ‘overdreven’ is. Enkele gedachten over oorzaak en gevolg en hoe breng je het tot rust.
De darm is een bijzonder onderdeel van het afweersysteem. Er woont en komt vanalles in de darm dat niet lichaamseigen is. Het is tegelijk een barriere tegen infecties en een toegangspoort voor voedsel.
Wanneer gaat het mis en wat gaat er mis, daar ben ik op gaan zoeken, omdat ik wil begrijpen wat er gebeurt..
Ik kom eigenlijk op het volgende uit: IBD ontstaat
Ten gevolge van infectie: bv giardia, clostridium perfringens, coccidiose
ten gevolge van een voedsel intolerantie (ik noem het even bewust geen allergie) ((een mooi term hiervoor “food responsive chronic enteroathY’ oftewel darmziekte die al langer bestaat en reageert op voeding)
ten gevolge van extreme reactie op normale darmbacterien
Bij alledrie speelt een ‘overdreven ontstekingsreactie’ een rol.
1) het begint met een infectie waarop het lichaam overdreven heftig reageert - beschadiging darmwand, waardoor deze gaat lekken.
Door het verstoren van de darmwand, is ook de lokale afweer daar verstoord en de balans zoek in het immuunsysteem. Stoffen die normaal in de darm herkend worden, deels afgebroken, komen nu rechtstreeks in het bloed. Mn eiwitten: ontstekingsreactie aangewengeld.
Mn bij giardia, die zich niet beperkt tot de dikke darm, zie je bij mensen ook malabsorptie ontstaan. Zou dit bij honden ook spelen? Dan zou mn bij langdurige giardia infecties gewichtsverlies een rol spelen, en vitamine tekorten.n
Behandeling; belangrijkste infectie weg. Darm moet tijd krijgen te herstellen; licht verteerbaar voer, onbekende eiwitten zodat de immuunrespons die als het ware aangezwengeld is, weer tot rust kan komen. Bij herstel van de darmen, voeding langzaam uitbreiden. Het zal best kunnen dat bepaalde voedingsmiddelen wel weer verdragen worden omdat de trigger voor de afweerreactie weg is. Maar het kan ook zijn dat zich een levenslange intolerantie voor bepaalde zaken opgebouwd heeft.
De verstoorde darmflora moet zich weer gaan herstellen.
Volgens mij zou dit niet leeftijdsgeboden zijn; ligt er maar aan wanneer de infectie opgelopen wordt. Omdat het een gevolg is van een doorgaande triggering van het afweersysteem door de langdurige infectie, is gebruik van immuun-onderdrukkende medicatie (prednison, maar ook bv pentasa) mogelijk niet nodig. Ik zeg mogelijk, want het kan gaan om een overdreven ontstekingsreactie die wellicht wel tot rust moet worden gebracht. Er zou ook nog best verschil kunnen zijn tussen langdurige verwaarloosde infecties of “gewone” infecties waarbij het aan het afweersysteem van de hond ligt dat er “overdreven” gereageerd wordt.
(( qua diagnoses; Ik vergelijk de diagnostiek naar darminfecties met die van mensen; giardia nog vaak met sneltest, microscopie of elisa (het Woud). Bij mensen allang vervangen door PCR techniek op aantonen erfelijk materiaal van de parasiet. Dat is gevoeliger en geen fout negatieven door uiteenvallen van de parasiet tijdens transport.
Ik kom in NL nog niks tegen over clostridium infecties, testen erop al helemaal niet. Kan ook langdurige dikke darm infecties geven.))
ad 2) een ontstekingreactie in de darm op een bepaald onderdeel van voeding. Kan bv tegen gluten zijn maar ook tegen bepaalde dierlijke eiwitten.
((Bij mensen : coelliakie. Bij mensen bouwt zich dit langzaam op. Antistoffen tegen gluten spelen een rol (anti TTG)> het aparte is dat bij hele jonge kinderen antistoffen tegen gluten voorkomen bij eerste blootstelling eraan maar dat die bij een groot deel ook weer verdwijnen. (ik kan even de studie niet meer precies aanhalen, maar het idee erachter is dat het lichaam wel antistoffen aanmaakt maar in een deel van de gevallen die aanmaak ook weer stopt en er wel een tolerantie voor gluten ontstaat, juist door vroegtijdige blootstelling. Niet zoveel praktische consequenties maar wel in het kader van dat het een verstoorde afweer reactie is met een erfelijke component; het ene individu krijgt het wel, het andere niet))
Bij honden komt intolerantie voor gluten en rund schijnbaar best veel voor, met kip ook hoog in het lijstje (volgens mijn dierenarts dan dus)
ad 3) Extreme reactie op “normale darmbacterien, zoals E. coli.
Verergering van de klachten treed op als de darmflora onevenwichtig is (dysbiose)
In onze darmen leeft een complexe geheel van verschillende bacterien. Slecht een klein deel hiervan is met normale technieken te kweken. Pas de laatste jaren zijn deze gemeenschappen geheel in kaart te brengen. Bij IBD bij mensen en bij honden zijn er overeenkomsten in welke bacterien minder aanwezig zijn. Voor wie de details wil: Afname in Firmicutes, Bacteroidetes en toename van Proteobacterien (hieronder vallen ook de E> coli) Afname in de diversiteit van Clostridium spp. Wat wel weer aangeeft hoe complex het is: bepaalde Clostridia geven klachten, anderen beschermen. Overigens verschilt het ook weer in welk deel vd darm je kijkt en of je poep analyseert of darmbiopten wat je vindt, dus studies zijn soms lastig te vergelijken.
Het is nog niet duidelijk hoe het hier zit met oorzaak en gevolg : raakt de darmflora verstoort en treed er daardoor een ontsteking op, of is er een ontstekingsreactie die de darmflora verstoort.
Omdat een overdreven ontstekingsreactie op iets normaals het onderliggende mechanisme is, zal het noodzakelijk kunnen zijn om afweer onderdrukkende medicatie te geven. Middelen die ik tegenkom bij honden zijn corticosteroiden, maar ook sulfasalzine, mesalazine en azathioprine.
In de fytotherapeutische hoek wees Lily mij op Boswellia Extracten daarvan worden ook bij mensen met vergelijkbare ziektebeelden onderzocht. (o.a. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4367210/ : noemt ook nog Kurkuma als ondersteunend bij remissie , oftewel “houdt de boel rustig)
Wat zorgt voor goede / slechte darmflora? Een paar voorbeelden die ik tegen kwam (overzicht is vast bij lange na niet compleet, graag aanvullingen)
Koolhydraten die niet opgenomen worden, zoals inuline en fructo-oligosacchariden (oligo-sacchrariden = korte keter suikers), ook wel pre-biotica genoemd, stimuleren de groei van Bifidobacterium en Lactobacillus species, en vormen een grondstof (substraat) voor de productie van korte keten vetzuren voor deze bacterien. Korte-keten vetzuren, vooral butyraat, zijn een energiebron voor de cellen van de dikke darm (colonocyten) en stimuleren de barriere functie van de darm.
Andere stoffen hebben weer een mogelijk verslechterend effect: ijzer stimuleert de groei van bacterien die de mogelijkheid hebben om in de cellen vd darm te overleven en daar een schadelijk effect te geven em aluminium, wat de door bacterien aangezwengelde afweerreactie kan stimuleren. Beiden worden gebruikt als conserveermiddelen.
Wat ik in 1 bijzin over een studie vind, is dat het voeren van een dieet met gehydrolyseerde (lees; de commerciele hypoallergene brokken) , geen effect heeft op de samenstelling van de darmflora. (http://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1002/vms3.17/epdf ) .
Het effect van vers vlees en/of probiotica op de darmflora bij gezonde honden is nog niet heel goed onderzocht. Als je al iets doet met probiotica bij IBD dan lijkt een combinatie preparaat met iig Lactobacillus acidophilus en L. jonhsonii nog het meest veelbelovend.
Wat ook nog wel interessant is : “ None of the 19 commercial diets contained all the claimed whereas one or more of the listed components could be isolated from around 50% of samples. Eleven samples contained additional, related organisms and more than 25% of tested diets showed no relevant bacterial growth. “ dus van alle commerciele hondenvoeders die claimen pro-biotica te bevatten, kon uit de helft een deel van de beloofde stammen gekweekt worden, elf bevatten ook nog bacterien die er niet op stonden en een kwart bevatte helemaal geen levende bacterien van de geclaimde pro-biotica,
Ernst kan wisselen, net als leeftijd van optreden bij mensen, waarom dan bij honden niet? Net als leeftijd van optreden. Bij mensen met auto-immuunziekten is het ook zoeken naar wat voor dieet helpt om de klachten binnen de perken te houden. Zo ken ik een collega met reuma die geen rood vlees moet eten, dan krijgt ze acuut meer gewrichtsklachten, een vriendin met IBD moet 'saai' eten; niet teveel kruiden, maar bv ook geen drop en geen varkensvlees en niet te veel variatie
Wat ik wel erg interessant vond: de eosinofiele colitis die typisch bij Boxers voorkomt is geassocieerd met E. coli bacterien die “enteroinvasief” zijn oftewel de in de darmwand doordringen. Ook bij mensen zijn dit soort E. coli’s gelinked met het ontstaan van IBD. Deze bacterie wegpesten leidt tot vermindering van klachten.
(bron http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/article ... -16489.pdf )
Biopten; grove onderverdeling naar aanleiding van soort cellen dat gezien wordt. Er is echter geen verband bekend tussen beeld en oorzaak? Ik kan het althans niet vinden. Hooguit wel bij boxers: vaststellen van de eosinofiele enteritis heeft denk ik wel gevolgen voor de behandeling en de prognose (en het fokken dus, gezien de erfelijke component ervan).
De genen die geassocieerd zijn met het ontstaan van IBD, reguleren afweerreacties, de barriere functie van het slijmvlies van de darm en het doden van genes associated with the pathogenesis of IBD regu- late innate immune responses, mucosal barrier function and bacterial killing.
Kortom, IBD is complex, verwarrend dat colitis en IBD soms door elkaar gebruikt worden. Ik vind het belangrijk mij te realiseren dat als een hond al ziek is, je niet in dezelfde situatie zit als wanneer je kijkt 'wat is het beste eten voor mijn hond'. Wat voor een gezonde hond goed is, hoeft dat niet te zijn voor een IBD hond.
Ik zou zelf best een immuun onderdrukkend medicijn willen proberen - mits er geen infectie speelt. Starten hoeft niet altijd eindeloos gebruiken te betekenen. Ook dit soort medicijnen kunnen als kuren gebruikt worden.
Voeding; complex hoe je een gammele darm weer in conditie krijgt. Het is een evenwicht tussen lichaam, darmflora, voeding. Mocht een hond op immuunsupressie moeten, dan zijn zaken die voor een gezonde hond geen probleem zouden mogen zijn (zoals salmonella, campyobacter) dat dan ineens misschien wel. Zoveel mogelijk controle over wat je dan voert lijkt me nuttig.
Bronnen:
http://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1002/vms3.17/epdf
http://www.nature.com/nrgastro/journal/ ... p0528.html
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/article ... -16489.pdf
IBD = Inflammatoire darmziekte. Niet een infectie maar een ontstekingsreactie die ‘overdreven’ is. Enkele gedachten over oorzaak en gevolg en hoe breng je het tot rust.
De darm is een bijzonder onderdeel van het afweersysteem. Er woont en komt vanalles in de darm dat niet lichaamseigen is. Het is tegelijk een barriere tegen infecties en een toegangspoort voor voedsel.
Wanneer gaat het mis en wat gaat er mis, daar ben ik op gaan zoeken, omdat ik wil begrijpen wat er gebeurt..
Ik kom eigenlijk op het volgende uit: IBD ontstaat
Ten gevolge van infectie: bv giardia, clostridium perfringens, coccidiose
ten gevolge van een voedsel intolerantie (ik noem het even bewust geen allergie) ((een mooi term hiervoor “food responsive chronic enteroathY’ oftewel darmziekte die al langer bestaat en reageert op voeding)
ten gevolge van extreme reactie op normale darmbacterien
Bij alledrie speelt een ‘overdreven ontstekingsreactie’ een rol.
1) het begint met een infectie waarop het lichaam overdreven heftig reageert - beschadiging darmwand, waardoor deze gaat lekken.
Door het verstoren van de darmwand, is ook de lokale afweer daar verstoord en de balans zoek in het immuunsysteem. Stoffen die normaal in de darm herkend worden, deels afgebroken, komen nu rechtstreeks in het bloed. Mn eiwitten: ontstekingsreactie aangewengeld.
Mn bij giardia, die zich niet beperkt tot de dikke darm, zie je bij mensen ook malabsorptie ontstaan. Zou dit bij honden ook spelen? Dan zou mn bij langdurige giardia infecties gewichtsverlies een rol spelen, en vitamine tekorten.n
Behandeling; belangrijkste infectie weg. Darm moet tijd krijgen te herstellen; licht verteerbaar voer, onbekende eiwitten zodat de immuunrespons die als het ware aangezwengeld is, weer tot rust kan komen. Bij herstel van de darmen, voeding langzaam uitbreiden. Het zal best kunnen dat bepaalde voedingsmiddelen wel weer verdragen worden omdat de trigger voor de afweerreactie weg is. Maar het kan ook zijn dat zich een levenslange intolerantie voor bepaalde zaken opgebouwd heeft.
De verstoorde darmflora moet zich weer gaan herstellen.
Volgens mij zou dit niet leeftijdsgeboden zijn; ligt er maar aan wanneer de infectie opgelopen wordt. Omdat het een gevolg is van een doorgaande triggering van het afweersysteem door de langdurige infectie, is gebruik van immuun-onderdrukkende medicatie (prednison, maar ook bv pentasa) mogelijk niet nodig. Ik zeg mogelijk, want het kan gaan om een overdreven ontstekingsreactie die wellicht wel tot rust moet worden gebracht. Er zou ook nog best verschil kunnen zijn tussen langdurige verwaarloosde infecties of “gewone” infecties waarbij het aan het afweersysteem van de hond ligt dat er “overdreven” gereageerd wordt.
(( qua diagnoses; Ik vergelijk de diagnostiek naar darminfecties met die van mensen; giardia nog vaak met sneltest, microscopie of elisa (het Woud). Bij mensen allang vervangen door PCR techniek op aantonen erfelijk materiaal van de parasiet. Dat is gevoeliger en geen fout negatieven door uiteenvallen van de parasiet tijdens transport.
Ik kom in NL nog niks tegen over clostridium infecties, testen erop al helemaal niet. Kan ook langdurige dikke darm infecties geven.))
ad 2) een ontstekingreactie in de darm op een bepaald onderdeel van voeding. Kan bv tegen gluten zijn maar ook tegen bepaalde dierlijke eiwitten.
((Bij mensen : coelliakie. Bij mensen bouwt zich dit langzaam op. Antistoffen tegen gluten spelen een rol (anti TTG)> het aparte is dat bij hele jonge kinderen antistoffen tegen gluten voorkomen bij eerste blootstelling eraan maar dat die bij een groot deel ook weer verdwijnen. (ik kan even de studie niet meer precies aanhalen, maar het idee erachter is dat het lichaam wel antistoffen aanmaakt maar in een deel van de gevallen die aanmaak ook weer stopt en er wel een tolerantie voor gluten ontstaat, juist door vroegtijdige blootstelling. Niet zoveel praktische consequenties maar wel in het kader van dat het een verstoorde afweer reactie is met een erfelijke component; het ene individu krijgt het wel, het andere niet))
Bij honden komt intolerantie voor gluten en rund schijnbaar best veel voor, met kip ook hoog in het lijstje (volgens mijn dierenarts dan dus)
ad 3) Extreme reactie op “normale darmbacterien, zoals E. coli.
Verergering van de klachten treed op als de darmflora onevenwichtig is (dysbiose)
In onze darmen leeft een complexe geheel van verschillende bacterien. Slecht een klein deel hiervan is met normale technieken te kweken. Pas de laatste jaren zijn deze gemeenschappen geheel in kaart te brengen. Bij IBD bij mensen en bij honden zijn er overeenkomsten in welke bacterien minder aanwezig zijn. Voor wie de details wil: Afname in Firmicutes, Bacteroidetes en toename van Proteobacterien (hieronder vallen ook de E> coli) Afname in de diversiteit van Clostridium spp. Wat wel weer aangeeft hoe complex het is: bepaalde Clostridia geven klachten, anderen beschermen. Overigens verschilt het ook weer in welk deel vd darm je kijkt en of je poep analyseert of darmbiopten wat je vindt, dus studies zijn soms lastig te vergelijken.
Het is nog niet duidelijk hoe het hier zit met oorzaak en gevolg : raakt de darmflora verstoort en treed er daardoor een ontsteking op, of is er een ontstekingsreactie die de darmflora verstoort.
Omdat een overdreven ontstekingsreactie op iets normaals het onderliggende mechanisme is, zal het noodzakelijk kunnen zijn om afweer onderdrukkende medicatie te geven. Middelen die ik tegenkom bij honden zijn corticosteroiden, maar ook sulfasalzine, mesalazine en azathioprine.
In de fytotherapeutische hoek wees Lily mij op Boswellia Extracten daarvan worden ook bij mensen met vergelijkbare ziektebeelden onderzocht. (o.a. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4367210/ : noemt ook nog Kurkuma als ondersteunend bij remissie , oftewel “houdt de boel rustig)
Wat zorgt voor goede / slechte darmflora? Een paar voorbeelden die ik tegen kwam (overzicht is vast bij lange na niet compleet, graag aanvullingen)
Koolhydraten die niet opgenomen worden, zoals inuline en fructo-oligosacchariden (oligo-sacchrariden = korte keter suikers), ook wel pre-biotica genoemd, stimuleren de groei van Bifidobacterium en Lactobacillus species, en vormen een grondstof (substraat) voor de productie van korte keten vetzuren voor deze bacterien. Korte-keten vetzuren, vooral butyraat, zijn een energiebron voor de cellen van de dikke darm (colonocyten) en stimuleren de barriere functie van de darm.
Andere stoffen hebben weer een mogelijk verslechterend effect: ijzer stimuleert de groei van bacterien die de mogelijkheid hebben om in de cellen vd darm te overleven en daar een schadelijk effect te geven em aluminium, wat de door bacterien aangezwengelde afweerreactie kan stimuleren. Beiden worden gebruikt als conserveermiddelen.
Wat ik in 1 bijzin over een studie vind, is dat het voeren van een dieet met gehydrolyseerde (lees; de commerciele hypoallergene brokken) , geen effect heeft op de samenstelling van de darmflora. (http://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1002/vms3.17/epdf ) .
Het effect van vers vlees en/of probiotica op de darmflora bij gezonde honden is nog niet heel goed onderzocht. Als je al iets doet met probiotica bij IBD dan lijkt een combinatie preparaat met iig Lactobacillus acidophilus en L. jonhsonii nog het meest veelbelovend.
Wat ook nog wel interessant is : “ None of the 19 commercial diets contained all the claimed whereas one or more of the listed components could be isolated from around 50% of samples. Eleven samples contained additional, related organisms and more than 25% of tested diets showed no relevant bacterial growth. “ dus van alle commerciele hondenvoeders die claimen pro-biotica te bevatten, kon uit de helft een deel van de beloofde stammen gekweekt worden, elf bevatten ook nog bacterien die er niet op stonden en een kwart bevatte helemaal geen levende bacterien van de geclaimde pro-biotica,
Ernst kan wisselen, net als leeftijd van optreden bij mensen, waarom dan bij honden niet? Net als leeftijd van optreden. Bij mensen met auto-immuunziekten is het ook zoeken naar wat voor dieet helpt om de klachten binnen de perken te houden. Zo ken ik een collega met reuma die geen rood vlees moet eten, dan krijgt ze acuut meer gewrichtsklachten, een vriendin met IBD moet 'saai' eten; niet teveel kruiden, maar bv ook geen drop en geen varkensvlees en niet te veel variatie
Wat ik wel erg interessant vond: de eosinofiele colitis die typisch bij Boxers voorkomt is geassocieerd met E. coli bacterien die “enteroinvasief” zijn oftewel de in de darmwand doordringen. Ook bij mensen zijn dit soort E. coli’s gelinked met het ontstaan van IBD. Deze bacterie wegpesten leidt tot vermindering van klachten.
(bron http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/article ... -16489.pdf )
Biopten; grove onderverdeling naar aanleiding van soort cellen dat gezien wordt. Er is echter geen verband bekend tussen beeld en oorzaak? Ik kan het althans niet vinden. Hooguit wel bij boxers: vaststellen van de eosinofiele enteritis heeft denk ik wel gevolgen voor de behandeling en de prognose (en het fokken dus, gezien de erfelijke component ervan).
De genen die geassocieerd zijn met het ontstaan van IBD, reguleren afweerreacties, de barriere functie van het slijmvlies van de darm en het doden van genes associated with the pathogenesis of IBD regu- late innate immune responses, mucosal barrier function and bacterial killing.
Kortom, IBD is complex, verwarrend dat colitis en IBD soms door elkaar gebruikt worden. Ik vind het belangrijk mij te realiseren dat als een hond al ziek is, je niet in dezelfde situatie zit als wanneer je kijkt 'wat is het beste eten voor mijn hond'. Wat voor een gezonde hond goed is, hoeft dat niet te zijn voor een IBD hond.
Ik zou zelf best een immuun onderdrukkend medicijn willen proberen - mits er geen infectie speelt. Starten hoeft niet altijd eindeloos gebruiken te betekenen. Ook dit soort medicijnen kunnen als kuren gebruikt worden.
Voeding; complex hoe je een gammele darm weer in conditie krijgt. Het is een evenwicht tussen lichaam, darmflora, voeding. Mocht een hond op immuunsupressie moeten, dan zijn zaken die voor een gezonde hond geen probleem zouden mogen zijn (zoals salmonella, campyobacter) dat dan ineens misschien wel. Zoveel mogelijk controle over wat je dan voert lijkt me nuttig.
Bronnen:
http://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1002/vms3.17/epdf
http://www.nature.com/nrgastro/journal/ ... p0528.html
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/article ... -16489.pdf